Ontslagrecht voor ambtenaren
Dienstverband meeste ambtenaren nu privaatrechtelijk van aard
Met ingang van 1 januari 2020 is de rechtspositie van de meerderheid van de ambtenaren gewijzigd van een aanstelling naar een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht. Hierdoor zijn de rechten van de meeste ambtenaren grotendeels gelijkgetrokken met het private arbeidsrecht, zoals dat geldt voor werknemers in het bedrijfsleven. Een en ander is gebaseerd op de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra). Uiteraard heeft deze wijziging ook gevolgen voor het ontslagrecht voor ambtenaren.
Wat is de belangrijkste verandering binnen het ontslagrecht voor ambtenaren?
Door de inwerkingtreding van de Wnra is de overheid ook gebonden aan het civielrechtelijke ontslagrecht. Bezwaar- en beroepsprocedures in het kader van de beëindiging van het dienstverband zijn komen te vervallen. Afhankelijk van de reden van de beëindiging van het dienstverband moet de overheid als werkgever zich dus tot het UWV of de kantonrechter wenden.
Wat kunnen de redenen zijn voor ontslag van een ambtenaar?
Ambtenaren kunnen om dezelfde redenen ontslagen worden als werknemers in het bedrijfsleven. Deze redenen worden ook wel ontslaggronden genoemd. Hieronder worden verstaan:
Zijn er ontslagvormen die nieuw zijn voor ambtenaren?
Door de inwerkingtreding van de Wnra zijn er binnen de ambtenarij ook veranderingen met betrekking tot het moment waarop een dienstverband kan worden beëindigd. Het gewijzigde ontslagrecht voor ambtenaren heeft geleid tot een tweetal ontslagvormen die voorheen niet voor hen golden. Dit zijn ontslag op staande voet en ontslag tijdens de proeftijd.
Hebben ambtenaren na ontslag recht op een financiële compensatie?
Vanwege de Wnra hebben werknemers bij een overheidsinstantie recht op financiële compensatie als ze te maken krijgen met ontslag. Met een financiële compensatie voor ontslag wordt de zogenaamde transitievergoeding bedoeld. Onder bepaalde omstandigheden vervalt het recht op een dergelijke vergoeding. Bijvoorbeeld in geval van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten of als de AOW-leeftijd is bereikt.
Wanneer moet een overheidsorganisatie ontslag via het UWV aanvragen?
Een overheidswerkgever kan de arbeidsovereenkomst via het UWV beëindigen in geval van:
- ontslag vanwege bedrijfseconomische redenen
- ontslag bij langdurige arbeidsongeschiktheid
De overheidswerkgever kan het dienstverband met de ambtenaar opzeggen, nadat zij daarvoor toestemming van het UWV-toestemming heeft gekregen.
Wanneer komt de kantonrechter eraan te pas?
In geval van de andere ontslaggronden moet de overheidswerkgever een verzoekschrift indienen bij de kantonrechter om de ambtenaar te kunnen ontslaan.
Op wie is het gewijzigde ontslagrecht voor ambtenaren niet van toepassing?
Hoewel de Wnra onder meer ten doel heeft om voor zowel ambtenaren als werknemers in het bedrijfsleven de ontslagregels gelijk te trekken, zijn enkele groepen ambtenaren hiervan uitgezonderd. Ambtenaren waarvoor het privaatrechtelijke arbeids- en ontslagrecht niet geldt, zijn:
- politie- en defensiemedewerkers
- rechters, procureurs-generaal en officieren van justitie
- notarissen en gerechtsdeurwaarders
- leden van adviescolleges en zelfstandige bestuursorganen
- ministers, staatssecretarissen, gedeputeerden, commissarissen van de koning en burgemeesters en wethouders
- leden van de Eerste en Tweede Kamer, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Nationale Ombudsman
Vragen? Wij helpen
Ben je ambtenaar en word je met ontslag bedreigd of heb je een vraag over (dreigend) ontslag?
Neem contact op met de ervaren arbeidsrechtjuristen en ontslagspecialisten van het Juridisch Centrum voor een geheel vrijblijvend en gratis eerste advies.
Wij zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 18.00 uur. Bel 088 – 777 10 10 (lokaal tarief) of stel je vraag via ons contactformulier voor werknemers.
